Ankara
AA muhabirinin edinmiş olduğu bilgilere göre, Türkiye'nin yerlileşme ve millileşme politikası çerçevesinde yerli aşı üretimi için ehemmiyetli beraberinde aşama henüz atıldı.
Bakanlık yardımı ile 2020'de at kaynaklı kuyruklu antiserumu, tetanoz, kuşpalazı ve uzun hayvan antiserumları ile kâmil tipi tetanos-difteri aşısının yerli üretimi gerçekleştirilirken, 1996'da durdurulan yerli kuduz aşısı üretiminin gine başlatılmasını iletmek düşüncesince de harekete geçildi.
Bu kapsamda keyif endüstrileri alanındaki yatırım, üretim, ihracatın artırılması, değişen teknolojinin geliştirilmesi şartıyla 2015'te kurulan ve yerli aşı üretimini rüçhan gündemi yerine belirleyen Sağlık Endüstrileri Yönlendirme Komitesi, DOĞRU sürede plan duyurusuna çıktı.
"Kuduz Aşısı Yerli Üretim Projesi" başlığıyla meydana getirilen duyuruda, bu üretimi yapmak talip kuruluşların başvuruları istendi. Duyuruda başkaca yerli üretilecek aşının, Dünya Sağlık Örgütü çeşidinden musaddak olması şartının aranacağı bildirildi.
Duyuruya göre, yerli kuduz aşısı üretimini yapmak talip kuruluşların 14 Aralık Salı gününe denli Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna başvurması gerekiyor.
Komite başvuruları değerlendirecek
Sağlık Bakanı yahut görevlendireceği icra vekili yardımcısının başkanlığını yürüttüğü, Hazine ve Maliye, Sanayi ve Teknoloji ile Ticaret icra vekili yardımcıları, Strateji ve Bütçe başbuğ yardımcısı, Sosyal Güvenlik Kurumu, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) başkanlarından oluşan komite, arzulu firmaları dinleyecek ve değerlendirecek.
Başvuruların incelenmesi kararında akla yatkın mevcut firmalar, büyüklük yardımı ile yerli kuduz aşısı üretim çalışmalarını başlatacak.
Türk deva sanayisinde ilkin sonuç zamanlarda himmet ele geçiren yerli ve ulusal deva üretim çalışmaları, bu bölgelerde dışa bağımlılığın azaltılması açısından iri ehemmiyet taşıyor.
Konuyla ilişik AA muhabirine değerlendirmelerde mevcut Kırıkkale Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Kürşat Azkur, "Türkiye'ye şu an getirilen ithal aşıların hepsi vero göze kültüründe inaktif aşılardan oluşuyor. Ülkemizin bu aşıyı üretecek tecrübesi ve birikimi var. Oldukça izlemsel ve ehemmiyetli beraberinde adım. Hızlı beraberinde halde tamamlanmasını beklenti ediyoruz." dedi.
"Tek keyif yaklaşımıyla akım edilmesi gerekiyor"
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Oytun Okan Şenel ise "Kuduz Aşısı Yerli Üretim Projesi coşku donör ve kıymetli beraberinde girişimdir. Geçmişinde ehemmiyetli ve kılavuz beraberinde aşı üretim deneyimi barındıran Türkiye Cumhuriyeti'nin levent boylu süredir pasifize edilmiş konumda bulunan bu kültürünün gine yaşama geçirilmesi iri ehemmiyet bildirme ediyor." ifadesini kullandı.
Kuduzun bütün dünyada yaygınlığını sürdüren ve Dünya Sağlık Örgütünün 2021-2030 sefer haritasında ehemmiyetli yer markajcı sakıncalı beraberinde zoonotik (hayvanlardan şahıslara bulaşan) çor olduğuna dikkati çekici Şenel, hayvanlardan orijin almış olduğu aşina beraberinde hastalıkla mücadelede bütün riziko faktörlerinin beraberinde arada ele katılması icap ettiğini vurguladı.
Şenel, insan, efsanevi ve mekân sağlığının dört başı mamur değerlendirilmesini esasi düzlük "tek sağlık" yaklaşımıyla akım edilmesi icap ettiğini belirterek, "İnsanlara müteveccih üretilecek aşıdan aşırı henüz iri beraberinde piyasa bulunan ve kuduz hastalığının asli riskini dokuma fail vahşi ve yerel hayvanlara müteveccih aşıların üretimi de bu çerçevede değerlendirilerek sürecin bütünselliği sağlanabilir." değerlendirmesinde bulundu.
"Ülkemiz ekonomisine ağırbaşlı ulama sağlayacak beraberinde gelişme"
Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi İsa Yıldırım da şu an Türkiye'de bitmeme fail Kovid-19 aşı üretim çalışmalarında baytar hekimlerin ehemmiyetli gösteriş üstlendiğine ayraç etti.
Hayvanlardan şahıslara bulaşıcı ölümsek kuduz rahatsızlığına müteveccih aşıların düzem hareketliliğiyle baş başa ehemmiyetli konuşu ağırlık oluşturacağına dikkati çekici Yıldırım, laflarını şu halde sürdürdü:
"Türkiye yerine özlük aşımızı üretmememiz düşüncesince tek münasebet bulunmuyor. Bu mevzuda ağırbaşlı beraberinde sınama ve birikime sahibiz. Kuduz aşısının üretimi de memleketimiz ekonomisine, bu mevzuda dışa bağımlılığın ortadan kaldırılmasına ağırbaşlı ulama sağlayacak beraberinde evolüsyon olacaktır. Çok bulunmaz beraberinde halde özlük aşımızı üreteceğimize inancımız tam."
