Brüksel
Rusya'nın Avrupa'da düzenlilik garantileriyle ilişik talepleri ve Ukrayna'ya saldırısı ondan sonra NATO'nun Avrupa güvenliğindeki noktayı ve önemi kendince tartışmalar arttı.
Rusya'nın Ukrayna'nın NATO üyeliği perspektifine erinç çıkması ve ittifaka karışma edilmemesi talebi, Batı ülkelerinin tepkisine illet oldu.
Ukrayna sınırına meydana getirilen Rus askeri yığınağı dair aylar devam eden Rusya-Batı gerginliği ve neticede Rusya Devlet Başkanı Vlamidir Putin'in Ukrayna'ya atılım sonucu NATO'nun varlığıyla ilişik tartışmaları baştan canlandırdı. Bu tartışmalar Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 2019'da meydana getirdiği "NATO'nun beyin ölümünün gerçekleştiğine" müteveccih açıklamasının da baştan hatırlanmasına kere açtı.
AA muhabirinin konuşmuş bulunduğu uzmanlar, NATO'nun Avrupa güvenliğine tesiri kendince değişik görüşler dile getirdi.
Brüksel hür Üniversitesi (VUB) araştırmacısı Koert Debeuf, NATO'nun "beyin ölümünden sonraları baştan yaşama döndüğü" değerlendirmesini yaptı.
Debeuf, "NATO 1991’den bu yana 'biz niçin varız' denli indinde görünüş arıyor. Macron’un laflarını anlıyorum. Belki de hakkıyla beyin ölümü gerçekleşmişti lakin demincek canlandı ve baştan çalışıyor. NATO üyesi bulunan gelişigüzel yurt şu anda 'iyi ki NATO’nun parçasıyız' diyerek afsun ediyordur. NATO bundan böyle ağız ağıza arka dönmüştür diyebiliriz." dedi.
Balkanlar uyarısı, Türkiye'nin önemine vurgu
Avrupa'nın zat güvenliğini pekitmek düşüncesince ilk evvela askeri kapasitesine elan aşkın envestisman yapması icap ettiğini vurgulayan Debeuf, Avrupa'daki denge dair başta Balkanlar'a dikkati çekerek burada Türkiye'nin de önemine ayraç etti. Debeuf, şunları aktardı:
"Acilen Balkanlar’a bakmalıyız. Rusya olsun yahut olmasın Balkanlar, Avrupa’daki dingildeklik ve olabilirlik de harp bahis konusu olduğunda indinde bakıma sıradaki adım. Bu mevzuda Avrupa’nın Türkiye’ye gereksinimi var. AB ve Türkiye, Balkanlar’da kusur revan şeylere hal hatırlamak düşüncesince baş başa çalışmalı. Bosna Hersek, Kosova, Kuzey Makedonya ve diğerleri. Savaş gelişigüzel devir ayrıksı yerlerde elan aşkın dingildeklik getirir. Bizim düşüncesince Balkanlar’da da istikrarsızlığın başlaması olabilirlik dahilinde."
Debeuf, Rusya'nın Ukrayna'daki askeri operasyonunu da değerlendirirken, Rus ordusunun Kiev, Odessa'yı istediğini, Belarus sınırından Transdinyester sınırına indinde geçek oluşturarak Lviv’i ve emektar Avusturya-Macaristan’ın parçası bulunan alanı dışarıda bırakabileceğini söyledi.
Ukrayna'nın şümullü indinde operasyona oyunluk bulunduğunu tamlayan Debeuf, "Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının peşinde yatanlar geçmişe dayanıyor. Putin’in bu işgali yapmasını dü zamanı sarsıntı tanımlıyor. Birincisi Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ve 'kardeş' devletleri kaybetmenin yarattığı travma. İkincisi ise Ukrayna ve Gürcistan denli emektar Sovyet ülkelerinin mülevven devrimleri yapması. Rusya bu devrimlerin Batı kabilinden desteklendiğini düşünüyor." diyerek konuştu.
"NATO'da bütünlük yok"
Düşünce kuruluşu Avrupa Komşuluk Konseyi Direktörü Samuel Doveri Vesterbye de NATO içerisindeki değişik görüşlerin sürdüğü, Macron'un 2019'da sevk meydana getirdiği durumun bugün de sürdüğü görüşünde.
"NATO zarfında bütünlük yok. Bu gidiş akıbet zamanlarda indinde güzel ortaya çıktı. Macron’un 2019’da beyin ölümü gerçekleşti söylediği NATO düşüncesince maatteessüf bugün de gidiş aynı." diyen Vesterbye, Rusya'ya başta erke denli mevzularda bağımlılığı bulunan NATO üyesi devletlere dikkati çekti. Vesterbye, şu şekilde bitmeme etti:
"Enerjide Rusya’ya tabi Almanya ceninisakıt pahalı erke ithalatını bitmeme etmek düşüncesince Kuzey Akım 2 denli borazan çizgileri hazırlamaya bitmeme ediyor. İtalya’nın Rusya ile çelimli tecim ve düet ilişkileri bulunuyor. İtalya, Moskova’ya erinç tahsil edilen evvel yaptırımlarda AB zarfında kandırma edilmesi en çetince organ olmuştu. Türkiye de benzeri pozisyonda. Türk Akımı ve Mavi Akım hatlarıyla Rusya’ya erke bağımlılığı bulunuyor. Ayrıca başta tarım, yapım ve Akkuyu Nükleer Santrali’ne uygulayım bilimi transferi denli sektörlerde Moskova’ya gereksinimi var. NATO’nun Baltıklar’daki üyeleri ve Polonya’nın Rusya kendince ağırbaşlı endişeleri var ve Türkiye, İtalya, Almanya’ya nazaran Rusya’ya erinç elan çelimli eda alınmasını istiyor. Bunlar NATO müttefikleri arasındaki günümüzün mübrem farklılıklarıdır."
Vesterbye, Amerika ve İngiltere'nin Baltık devletleri ve Polonya’yı desteklediğini, Fransa'nın hem NATO’nun kıymetini vurgulayarak bununla müşterek erke ve tecim denli mevzuları cezaevi uğrunda bulundurarak mutedil yolu bulmaya çalıştığını anlattı.
Vesterbye, "Ukrayna’daki bulunan kriz, NATO’nun Macron’un beyin vefat etmesiyle ilişik açıklamasını meydana getirdiği 2019’a uyarınca elan aşkın bütünlük zarfında cereyan ika tutkusu zarfında bulunduğunu gösteriyor. Ancak hala er indinde safhadayız. Gelecek haftalar ve aylarda baştan yaklaşımlarda, yaptırımların seviyesinde farklılıkları göreceğiz." ifadelerini kullandı.
"ABD bundan böyle Avrupa'da eskisi denli servet göstermeyecek"
Avrupa’nın zat güvenliğini güçlendirmesi düşüncesince yapması gerekenleri değerlendiren Vesterbye, Almanya ve Fransa'nın düzenlilik endişelerini ciddiye alır indinde kaynak çizdiğini belirtti.
Vesterbye, ABD'nin vaktiyle bulunduğu denli Avrupa’da servet göstermeyebileceğini anlatım ederek, şunları kaydetti:
"Mevcut er konuşlandırmaları iare ve elan evvela gördüğümüz denli Amerikan yönetimleri sık sık düşünüm değiştirerek er sayısını azaltıyor, masrafları kesiyor yahut siyasa değişikliği yapıyor. Amerika bundan böyle er ve kaynaklarını elan aşkın Asya’ya yönlendiriyor. Bunun da Avrupa güvenliğini etkilemesi kaçınılmaz. Avrupa’nın savunmaya elan aşkın servet masrafı gerekiyor. AB’nin Stratejik Pusula vesikası ve önemli muhtariyet doktrini, Washington’un da esasta elan aşkın doğuya odaklanmasına araştırma görevlisi olabilir."
