İstanbul
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'na göre, teşrinisani ayında enflasyondaki yükselişe en açıkça ulama erke grubundan gelirken, salname mahveden enflasyonuna ulama enerjide 0,73 puan, hizmette 0,30 puan, alkol-tütün-altında 0,15 puan, gıdada 0,13 nokta ve asliye dünyalık grubunda 0,11 nokta arttı.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) ilk teşrin ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzdelik 3,51 arttığını ve salname enflasyonun yüzdelik 21,31'e yükseldiğini açıklamasının arkası esna TCMB'nin Kasım Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora göre, teşrinisani ayında enflasyondaki yükselişe en açıkça ulama erke grubundan geldi. Uluslararası erke fiyatlarında bu zamanda indinde hacim relaks görülürken, TL'deki görünümle ilkin akaryakıt, tulum doğal doğal yel yağı lambası ve kömür edinmek kıl payı ülke içi erke tutarları artım kaydetti.
Enflasyondaki yükselişte öne çıkan indinde gayrı takım görev alanı oldu. Bu grupta lokanta-otel grubu fiyatlarındaki hızlanma açıkça kurda gerçekleşti. Taze sonuç ve göveri dışı besin enflasyonundaki seyir, kemirmek hizmetleri enflasyonunu negatif yönde etkiledi.
Kasım ayında toptan besin ve zirai finans fiyatlarındaki yükseliş şevki tahıllar öncülüğünde sürerken, bu gelişimin negatif yansımalarına rağmen taravetli sonuç ve göveri enflasyonundaki görünüş ve baz etkisiyle besin salname enflasyonu hudutlu indinde miktarda geriledi. Temel dünyalık fiyatlarındaki maaş artım ise hızlandı. Bu grupta, indinde eski senenin teşrinisani ayındaki erdemli artım zımnında salname pahalılık bağıl ufki seyretti.
Aynı çağda finans fiyatlarında başlayan negatif seyir, tedbir zincirlerinde artarak bitmeme fail aksamalar ve TL'deki gelişmelerle beraberce yetiştirici fiyatlarında erke ve aralık malları ilkin edinmek kıl payı genele yayılan artışlar görüldü. Bu görünüş altında B ve C göstergelerinin salname enflasyonları ve anne eğilimleri yükseldi.
Söz konusu gelişmelerle kasımda eski taban mucibince salname mahveden enflasyonuna katkı; enerjide 0,73 puan, hizmette 0,30 puan, alkol-tütün-altında 0,15 puan, gıdada 0,13 nokta ve asliye dünyalık grubunda 0,11 nokta arttı.
"Hizmet sektöründe salname pahalılık lokanta-otelde açıkça edinmek kıl payı kâffesi madun gruplarda yükseldi"
Hizmet tutarları kasımda yüzdelik 1,88 yükselirken, takım salname enflasyonu 1,45 nokta artarak yüzdelik 16,88 oldu. Yıllık enflasyon, lokanta-otelde açıkça edinmek kıl payı kâffesi madun gruplarda yükseldi.
Lokanta-otelde salname pahalılık teşrinisani ayında yüzdelik 28,90 seviyesine ulaşırken, madun grubun görev enflasyonu üstündeki negatif tesiri belirginleşti. Bu gelişmede, ekmek-tahıl ürünleri ile et ve et ürünleri kabilinden besin fiyatlarındaki görünümle beraberce kemirmek hizmetleri fiyatlarındaki yüzdelik 4,24'lük artım öne çıktı. Konaklama hizmetleri fiyatlarında da yüzdelik 2,43 ile yükseliş şevki sürdü.
Diğer hizmetler grubunda ise sigorta hizmetlerinin yanı esna ad çekme duyarlılığı erdemli bulunan bakım ve tamirat hizmetlerinde erdemli değer artışları gerçekleşti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış verilerle incelendiğinde, icar enflasyonundaki yükseliş eğiliminin teşrinisani ayında da sürdüğü izlendi.
Temel dünyalık salname enflasyonu kasımda 0,10 nokta gerileyerek yüzdelik 18,36 oldu. Bu çağda salname pahalılık dayanabilen dünyalık grubunda gerilerken, giysi ve pabuç ile gayrı asliye mallar gruplarında artım gösterdi. Türk lirasındaki gelişmelere ilişkin kendisine erdemli maaş değer artışı gözlenen dayanabilen dünyalık grubunda, indinde eski senenin bire indinde dönemindeki erdemli baz yardımıyla salname pahalılık geriledi.
Dayanıklı dünyalık tutarları bu zamanda yüzdelik 4,06 artarken, bu gelişmede yüzdelik 5,21 ile otomobil, yüzdelik 5,31 ile möble ve yüzdelik 2,40'la alkan kayıt fiyatlarındaki artışlar belirleyici oldu, gayrı elektrikli ve elektriksiz aletlerdeki yükseliş ise yüzdelik 0,63'le hudutlu kaldı.
Diğer asliye mallarda kırat gelişmeleriyle beraberce değer artışları, konutun bakım onarımı, şahsi bakım ürünleri, evle ilişik mertlik malzemeleri ve ev içi oluşum ürünleri ön planda edinmek kıl payı takım geneline yayılarak bitmeme etti. Grup maaş enflasyonu da yüzdelik 4,27 oldu.
Öte yandan, giysi ve pabuç tutarları kasımda yüzdelik 1,65 terfian sezonluk averajının altında artım gösterirken, takım salname enflasyonu yataya andıran indinde tempo izledi.
"Tarımsal kuraklık, kırat gelişimleri ve girdi maliyetleri çarpıcı olmaya bitmeme etti"
Enerji tutarları kasımda yüzdelik 5,95 artarken, bu zamanda arsıulusal erke tutarları ölçülü seyretti. TL'deki görünümle beraberce yüzdelik 14,25'le sert yakıt, yüzdelik 13,96'yla tulum doğal doğal yel yağı lambası ve yüzdelik 12,34'le fuel oil gruplarında erdemli maaş artışlar kaydedildi. Böylece salname erke enflasyonu kasımda 6,38 nokta terfian yüzdelik 32,14 oldu.
Gıda ve alkolsüz içecekler tutarları kasımda yüzdelik 3,92 artarken, takım salname enflasyonu indinde eski yıldaki erdemli bazın da etkisiyle 0,30 nokta gerileyerek yüzdelik 27,11'le erdemli seyrini korudu. Yıllık enflasyon, işlenmemiş besin grubunda 3,98 nokta düşüşle yüzdelik 25,22'ye geriledi, mamul besin grubunda ise 3,15 nokta artışla yüzdelik 28,86'ya yükseldi.
İşlenmemiş besin enflasyonundaki gerilemede temelde taravetli meyve-sebze tutarları çarpıcı olurken, mevsimsellikten arındırılmış veriler ilkgüz ayından buyana taravetli meyve-sebze grubunda gözlenen düzeltmenin göveri kaynaklı kendisine bu zamanda de sürdüğüne ayraç etti.
Bu dönemde, gayrı işlenmemiş besin grubu genelinde fiyatlar yüzdelik 5,47'yle ehemmiyetli seviyede yükselirken, et, yumurta, patates, kuruyemiş ve bakliyat fiyatlarındaki artışlar öne çıktı. Bu gelişmelerde zirai kuraklık, kırat gelişimleri ve girdi maliyetleri çarpıcı olmaya bitmeme etti.
İşlenmiş gıdada maaş değer artışı yüzdelik 4,83'le hızlandı. Bu çağda genele yayılan erdemli artışlar görülmekle beraberce hassaten zirai susuzluk ve arsıulusal hububat fiyatlarında gözlenen negatif tempo ile kırat gelişmelerinin yansımalarının hissedildiği nan ve tahıllar grubundaki maaş yüzdelik 7,20'lik yükseliş dikkati çekti.
Öte yandan, al et fiyatlarındaki artışların etkilerinin izlendiği mamul et ürünleri, arsıulusal yağ fiyatlarının etkilerinin görüldüğü katı-sıvı yağlar ile şeker hastalığı hastalığı ve şekerle irtibatlı mahsul grupları öne çıktı. Bu gelişmeler kararında taravetli sonuç ve göveri dışı besin grubunda salname pahalılık 2,23 nokta terfian yüzdelik 29,76'ya ulaştı.
"Tüketici tutarları üstünde yetiştirici tutarları kaynaklı baskılar sürdü"
Yurt içi yetiştirici tutarları teşrinisani ayında yüzdelik 9,99 artarken, salname pahalılık 8,31 nokta yükselişle yüzdelik 54,62 oldu.
Alt gruplar geneline yayılan erdemli değer artışlarında TL'deki gelişmeler ve zirai mahsulat ilkin edinmek kıl payı finans fiyatlarındaki erdemli tempo belirleyici olmaya bitmeme ederken, tedbir zincirindeki aksamalar gene belirginleşti. Bu çağda yer yağı ve anne mızrap dünya imalat uran fiyatlarının şevki ehemmiyetli seviyede yükseldi.
Ana uran gruplarına mucibince incelendiğinde, salname pahalılık erke ve aralık mallarında hâlâ açıkça edinmek kıl payı kâffesi madun gruplarda yükseldi. En açıkça artım ise yüzdelik 13,33 ile erke grubunda gerçekleşti. Bu gelişmede çarpıcılık enerjisinin istihsal ve dağıtımı, arıtılmış edilmiş yer yağı ürünleri, doğal doğal yel yağı lambası imalatı ve kömür imalatı öne çıktı.
Aylık yüzdelik 11,55 yükselen aralık malları fiyatlarında demir-çelik ile gayrı metaller, oluşum ip ve elyafları, kimyevi ve plastik mahsulat dikkati çekerken, gayrı madun kalemlerde de açıkça artışlar izlendi. Sermaye mallarındaki değer artışında ise mızrap çatı ürünleri, motorlu kişmiri taşıtları ile bunların zerre ve takıları ve makineler ön plana çıktı. Dayanıklı istihlak malları tutarları mobilya, mücevherler ve ev aletleri öncülüğünde yükselirken, çerden çöpten istihlak mallarındaki artışta et ürünleri, oluşum ürünleri, katı-sıvı yağlar ile gayrı besin ürünleri belirleyici oldu.
Bu gelişmelerle mahveden tutarları üstünde yetiştirici tutarları kaynaklı baskılar sürdü.
