Erivan
Ermenistan'daki Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezinin Direktörü Doç. Dr. Benyamin Poghosyan, ülkedeki kamuoyunun üçe bölündüğünü, Başbakan Nikol Paşinyan çizgisindeki grubun Türkiye'yle acemi diyalog kanalları bulunmasından, sulh ve normalleşmeden yana olduklarını söyledi.
Poghosyan, AA muhabirine İkinci Karabağ Savaşı sonrası Türkiye-Ermenistan ilişkilerini değerlendirdi.
Ermenistan toplumunda, Türkiye ile ilişkilerinin normalleşmesi dair İkinci Karabağ Savaşı'nın peşi sıra eskiye kıyasla hâlâ aksi birlikte yaklaşımın bilgili bulunduğunu tamlayan Poghosyan, ülkedeki Türkiye algısının üçe ayrılabileceğini şu şekilde anlattı:
"Türkiye ile normalleşmeye katiyen yunak bakmayan, zamanı meselelerin ötesinde akıbet harp zımnında Türkiye'yi ağız ağıza antagonist gören birlikte takım var. İkinci takım Türkiye'yi Azerbaycan'a desteği zımnında düşman kendisine görse de aracılar üstünden değil aracısız diyalog kurulması icap ettiğini savunanlar. Üçüncü takım ise Başbakan Nikol Paşinyan çizgisindekiler. Bu çizgidekiler Türkiye'nin Karabağ Savaşı'ndaki tutumunu geride bırakarak acemi diyalog kanaları ve uygun gönül kullanmaktan yana, sulh ve normalleşme istiyorlar."
Poghosyan, "Ermenistan hükümetinin, Türkiye ile normalleşme istediğini, en azından süreci başlatma motivasyonlarının bulunduğunu söyleyebiliriz." yorumunda bulunurken, Ermenistan'a dirlik acemi koşullar gündeme getirildiğini tez etti.
Azerbaycan'ın Nahçıvan bölgesiyle fiziksel bağlantısını sağlayacak Zengezur koridoru meselesinin en sıkkın husus kendisine öne çıktığını tamlayan Pohosyan, "koridor" ifadesi hesabına "transit bölge" üzere değişik birlikte deyim kullanılması icap ettiğini öne sürdü.
Poghosyan, denetime editör olmaksızın aracısız bağlanak kuracak birlikte "koridor" formülünün Ermenistan'da tek tarafça benimseme görmeyeceğini belirtti.
"İran'ın tutumu şaşırttı"
Poghosyan, Ermenistan düşüncesince İran'ın İkinci Karabağ Savaşı'ndaki tutumunu yadırgadıklarını dile getirdi.
Ermeni analist, "İran'ın tutumu ülkede birçoklarını şaşırttı. İran'ın alanda statükoyu korumaya müteveccih akıntı edeceği beklentisi vardı. Bu sebeple İran'ın Karabağ ile sınırlarını destek olmak düşüncesince akıntı edeceği düşünülüyordu. Dini Lider Ali Hamaney'in 'Karabağ vatanlarını özgürleştiren Azerbaycan'ı kutlama kartı ediyorum.' açıklaması halkta görüntü kırıklığı yaratsa da kuma olma hali değişmedi."
"Ermenistan şu an tek bulunmadığı derece Rusya'ya bağımlı"
Poghosyan, Ermenistan'ın güzeşte sene Azerbaycan'la yaşamış olduğu ve Rusya'nın araya girmesiyle yatışan savaştan sonraları Rusya'ya hâlâ bağımlı bir duruma geldiğini vurguladı.
Savaş sonrası gidişat düşüncesince Poghosyan, "Rusya şu an ülkede hâlâ çelimli eda elde etti. Ermenistan da 1991'den buyana bulunmadığı derece Rusya'ya bağımlı." halinde konuştu.
Poghosyan, Moskova yönetiminin stratejisi için, "Rusya mücadelesi durdurabilecek pozisyondaydı ancak yapmadı zira çıkarı Karabağ'daki askeri enerjisini artırmaktı. Rusya, Ermenistan'a 'Lavrov planını benimseme etmiyorsanız bunu savaşla benimseme ettiririz' dedi, Türkiye ve Azerbaycan'ı durdurmadı zira bunun Lavrov planının Ermenistan kabilinden kabulüyle sonuçlanacağını hesaplıyordu. Öyle de oldu." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan "Zengezur" açıklaması
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçmiş çağ TRT kuma yayınında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Paşinyan ortada güzeşte cuma namazı meydana getirilen görüşmeye bağlı şu açıklamaları yapmıştı:
"Paşinyan ile Sayın Putin'in riyasetinde orada birlikte güruh gerçekleştirdiler. Bu toplantıyla ilgilendiren İlham Aliyev kardeşimle yaptığım toplantıda bu toplantının oldukça güzel ve doğurgan geçtiğini söyledi. Bu güruh vesilesiyle de şu anda Aras Nehri süresince canlı yolu, kişmiri yolu inşası konusu da çözüldü. Bu atılacak adımla bu arada başkaca Iğdır'a derece doğacak otoyol konusu var. Otoban mevzusuyla da ilkin Nahcivan sıkıntısını aşmak, öbür yandan da Ermenistan topraklarından devredilmek yoluyla burada Azerbaycan'ın Iğdır ile buluşmasının da oldukça güzel birlikte adımı atık olacak. Bunun yanı sıra lazım kişmiri yolu lazım canlı yolu ile insanoğlu ve ağırlık taşımacılığında da ehemmiyetli birlikte etap atık olacak."
