Ankara
Antalya NEST Kongre Merkezi'nde planlı ve Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" bulunduğu ADF kapsamında ve TRT World sunucularından Maria Ramos moderatörlüğünde planlı panele, Sierra Leone Cumhurbaşkanı Julius Maada Bio, Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ve Arnavutluk Başbakanı Edi Rama hatip şekilde katıldı.
Cumhurbaşkanı Bio, nice ülkede harp ve arbede yaşanmasına karşın küresel odaklanmanın hoppadak kimi devletlere olduğunu, bu aşamada arsıulusal topluluklar ve medyanın tekme standardının da sansasyonel bulunduğunu söyledi.
Afrika menşeli kişilerin ayrımcılığa sunulan kaldığını ve bu durumun menfaatlerini üzdüğünü dile getiren Bio, "Bu genişliğinde ateş ve başağrısı içinde ayrımcılığa sunulan kalmak, insanlıktan başkaymış kabil gözükmek, anca algılanmak hakkıyla baş döndürücü üzücü. Küresel bağlamda sulh sorunları ve çatışmalar varken gördüğümüz tekme ölçün hakkıyla baş döndürücü üzücü. Biz de bu dünyanın hissedar parçasıyız, bunu hissediyoruz. Sadece hissedar renkten dolayı 'seni istemiyoruz' denmesi baş döndürücü kötü. Bu ortam (ADF), bu üzüntüleri dile sağlamak düşüncesince baş döndürücü akıllıca hissedar yer. Bu tekme ölçün olmamalı." dedi.
Bio, Afrika'da 1,2 bilyon insanoğlu bulunduğunu belirterek, Afrika ülkelerinin Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nde yeteri kadar toprak bulamadığını, değişmeyen kabul etme süreçlerinde fakat yüzdelik 5'i özümleme ettiğini, istedikleri noktaya gelemediklerini söyledi.
Bu devir genişliğinde BM Güvenlik Konseyi'nde hissedar başkalık olmasını beklediklerini vurgulayan Bio, "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu mevzuya baş döndürücü elleme değindi. Bütün dünyanın kaderini 5 abuhava belirlemekte, tığ salt el kaldırıyoruz ve sonunda görüşlerimiz istediğimiz seviyede toprak bulamıyor. Dünyanın barışçıl olmasını isteriz. Biz de 'insan gibi' iş kıymetlendirmek isteriz, hissedar bilinçlilik şekilde algılanmak istemiyoruz. Bunun savunuculuğunu baş döndürücü etraflıca süredir yapıyorum." dedi.
Bio, denk fırsatlarla, adaletli hissedar dünyanın oluşması düşüncesince denk imkanların ve ortamın Afrika'ya da sunulması icap ettiğini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Bio, Afrika'nın pandemi sürecinde de bekâr bırakıldığını, başta bunu aşıya erişme dair henüz baş döndürücü hissettiklerini anlatım etti.
"Barışa yetişebilmek düşüncesince boyuna çalışıyoruz"
Cumhurbaşkanı Osmani, Ukrayna ve gayrı alanlarda yaşananların barışın ne genişliğinde ehemmiyetli bulunduğunu gösterdiğine ayraç ederek, barışa ulaşılmasının ve bunu korunum edebilmenin dirimlik bulunduğunu kaydetti.
Osmani, "Ülkemiz ile evren çapındaki eş ve müttefiklerimizle, bölgemiz ve bölgemizin ötesinde barışa yetişebilmek düşüncesince boyuna çalışıyoruz." dedi.
Ukrayna ve bulunan savaşın tertemiz kullanıcılarını etkilediğine aksan karşıcı Osmani, bölge üstündeki endişenin tedricen arttığını söyledi.
Osmani, "Son 10 yıl içinde birtakımı alanlardaki endişelerimiz katlanarak artmakta. Bunlarla beraberce gerginlikler ve dingildeklik tekvin çabası bitmeme ederken tığ de, eksiksiz kapasitemizle bunların önüne geçmeye çalışıyoruz. Şu vakte genişliğinde kandırıcı olduk güçlükle barışı cepte güvence görmemeliyiz. Gece güneş el ele vererek, odağımızı hegemonya ilişkin değil, barışın üzerine, otokrasi değil el erki ilişkin çekmeliyiz. Bu her insana kâr sağlayacaktır. Barış, hoppadak harp yokluğu yahut arbede yokluğu buyurmak değildir. Barış, özümleme ettiğiniz insanoğlu düşüncesince denk okazyon yaratmaktır." diyerek konuştu.
Kosova'nın AB'ye unsur iktisap etmek düşüncesince lüzumlu yükümlülükleri alegori getirdiğini tamlayan Osmani, AB ile ayrımsız değerleri paylaştıklarını ve namzetlik statüsüne endamsız müddet içinde ulaşmalarının kendilerine kâr sağlayacağını belirtti.
"Bölgemizi eş hissedar geleceğe odaklandırmalıyız"
Başbakan Rama ise, Ukrayna'nın işgalinin Ukrayna ile son olmadığını, Ukrayna halkının gösterdiği tavrın hissedar direnişin de ötesinde bulunduğunu ve kişi değerlerini destek iktisap etmek düşüncesince direndiklerini söyledi.
Batı Balkanlar'ın Avrupa'nın kırılgan hissedar noktasında bulunduğunu kaydeden Rama, alanda NATO ülkeleri, NATO üyesi sıfır devletler ve ayrımlı geçmişlere ehil devletlerin olduğuna değindi.
Rama, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bugün görüştüğünü ve bu mevzuları ele aldıklarını belirterek, "Bizim bu aşamada Batı Balkanlar'da barışı korunum edebilmemiz gerekiyor. Yakın teşrikimesai içinde Batı Balkanlar düşüncesince düzentileme yapmamız gerekiyor. Batı Balkanlar'da, ne derece dip hissedar kişi ve ya dip ideolojiden bahsedersek bahsedelim, elbette eylemlerle karşılaşırsak karşılaşalım, bizim hissedar tatbikat alanımızın olabilmesi gerekiyor. Bu, halihazırda hissedar proses şekilde başlatıldı. Ülkelerin henüz elleme hissedar doğacak düşüncesince hissedar araya vürut niyeti ortaya konuldu." dedi.
Avrupa'nın ve Avrupa Birliği'nin (AB) hissedar parçası şekilde harp verdiklerini anlatım fail Rama, bu mücadelenin, AB'den dolayı, tedricen karmakarışık bir duruma geldiğini ve senkronik şekilde üçüncü aktörlerin etkisiyle de harp ettiklerini söyledi.
Rama, "Bölgemizi eş hissedar geleceğe odaklandırmalıyız. Daha sonraları dava yaşamamak namına değme hissedar komşumuzla ilişkilerimizi elleme avlamak durumundayız." dedi.
AB'ye üyelik düşüncesince reformlara bitmeme etmeleri icap ettiğini tamlayan Rama, yurtlarını Avrupalı ülkelerle ayrımsız standartlara ehil hissedar abuhava pozisyona getirmeleri gerektiğine, bunu hoppadak AB'ye üyelik düşüncesince değil, doğacak nesiller düşüncesince yapmaları gerektiğine ayraç etti.
