İstanbul
Türkiye'nin yabancılara gerçekleştirdiği konut satışı 10 ayda sabık senenin ayrımsız zamanına mucibince yüzdelik 38 artarak 43 bin 372'ye ulaştı ve 2020 genelindeki satış paylarını geride bıraktı.
AA muhabirinin TÜİK konut satış istatistiklerinden derlediği bilgilere göre, sabık sene genelinde 40 bin 812 nüsha bulunan yabancılara konut satışı ocak-ekim zamanında 43 bin 372'ye yükseldi.
Söz konusu devirde en baş döndürücü konut satışının gerçekleştirildiği illerin başlangıcında 20 bin 247 adetle İstanbul gelirken, onu 8 bin 640 ile Antalya, 2 bin 755 ile Ankara izlem etti.
Mersin'de 1.870, Yalova'da 1.364, Bursa'da 1.260, İzmir'de 952, Sakarya'da 891, Samsun'da 811, Trabzon'da 750 konut satışı gerçekleştirildi.
Ocak-ekim zamanında en baş döndürücü konutu 7 bin 188 adetle İranlılar alırken, onları 6 bin 547 ile Iraklılar, 3 bin 658 ile Ruslar, 2 bin 277 ile Afganlar izledi.
Almanya vatandaşlarına 1.740, Kazakistanlılara 1.530, Kuveytlilere 1.343, Azerbaycan Türklerine 1.140, ABD'lilere 1.123, Yemenlilere 1.046, Filistinlilere ise 977 nüsha konut satıldı.
"Değerleme krizi çözüldü 50 bin konutluk satış düşsel tazelendi"
Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, AA muhabirine verilere bağlı meydana getirdiği açıklamada, ekimde artım ivmesinin yavaşladığını belirterek, bunun sebebinin "değerleme sistemindeki 20 Eylül'de meydana getirilen değişiklik" bulunduğunu söyledi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yabancıya konut satılmasında kendi kendine valüasyon şirketi atayan düzenlemede değişikliğe gidileceğine değgin kararının, bu sektörün dokunca görmesinin önüne geçtiğini dile getiren Akbal, laflarını şöyleki sürdürdü:
"Soruna hakeza borda bordaya yararlı hal getirilmeseydi bu sene amacımız bulunan 50 bin adetlik satışı yapamayacağımız üzere önümüzdeki sene satışların 30 bin adetlere derece düşeceğini öngörüyorduk. Çözümle bu arada bu sene 50 bin adetlik satış hayalimiz tazelendi. Bu çabucak bitmeme ederek önümüzdeki sene da küsurat yükseliş trendi yakalamayı hedefliyoruz. Yıllık sepet fiyatımız da arttığı düşüncesince bundan sonra önümüzdeki sene 10 bilyon dolarlık satış hedefini konuşacağız."
"Bakanlık hileli satışlara bekçi atışı borda bordaya hal getirdi"
Ömer Faruk Akbal, bakanlığın almış bulunduğu dünkü kararla, kendi kendine tayin indinde firmalara eskiden de bulunduğu üzere valüasyon şirketi seçilmiş şansı sunulacağını belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Hileli satışları engelleyecek denetimler sürecek. Konutu satan şirket gözaltı sistemi üstünden valüasyon şirketi seçeceği düşüncesince kontrolü bedava olacak. Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği ve Sermaye Piyasası Kurulu lüzumlu denetimleri yapacak. Bir usulsüzlüğün tespiti biçiminde valüasyon şirketine kapatılmaya derece revan ağırbaşlı cezalar verilecek. İşlem hileli ise yurttaşlık hakkı da silme edilecek. Tüm bu çözümler, sektörümüzde ortaya çıkan krizi derinleştirmeden hileli satış mevzusuna bekçi atışı borda bordaya hal oldu” değerlendirmesinde bulundu."
"Yabancıların mecmu satıştan almış bulunduğu hisse ekimde yüzdelik 4,3 oldu"
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, 10 sene geçmiş yabancıların sene süresince satın almış bulunduğu konutların sayısının toplamdan almış bulunduğu payın binde 8 bulunduğunu anımsatarak, "Şimdi bu nicelik yüzdelik 3,9 seviyesine yükseldi. Ekimde ise yüzdelik 4,3 oldu." diyerek konuştu.
Ocak-ekim dönemindeki satılan 43 bini epey konutun hepsi zamanların zirvesi bulunan 45 bin 483 adetlik rekora menfaatlerini borda bordaya aşama henüz yaklaştırdığını dile getiren Durbakayım, "Kasımda yabancıya meydana gelen mecmu satışlarda dünkü borda bordaya üstün dereceli seviyeye ulaşacağımızı düşünüyorum. Yıl sonunu ise kestirmece 55 bin adetlik satışla dünkü borda bordaya zirvede kapatacağımızı öngörüyoruz." açıklamasında bulundu.
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt ise iç piyasada durağanlık yaşandığı zamanlarda yabancıya satışın baş döndürücü iri ehemmiyet taşıdığını belirterek, teşrinievvel kocaoğlan özelinde yabancılara meydana getirilen satışların sabık senenin ayrımsız zamanına mucibince hemen yüzdelik 12,1 arttığını, bunun henüz faziletli olması icap ettiğini söyledi.
Özyurt, yabancıya satış ivmesinin devamı düşüncesince bazısı düzenlemelere gerekseme bulunduğunu kaydederek, bunlardan bazılarının satışların "ihracat kalemi üzere görülmesi" ve "döviz kazandırıcı ameliyat kapsamına alınması" bulunduğunu bildirdi.
Akkuş Group Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Akkuş da yabancılara satıştaki artım oranının düşmesinin sebebinin "değerleme firmasının kendi kendine atanması" mevzusundaki kombinezon bulunduğunu söyledi.
Akkuş, "Hazırlanan raporlardaki değerler ile gayrimenkulün çevre fiyatı ortada yüzdelik 45'e vasıl bedel ayrımlı zımnında yabancı yatırımcıların itimatı sarsıldı. Şimdi bu mevzuda dünkü gelişmeler var. Çözüm namına tamlanan uygulamanın yaşama geçmesiyle dal zarardan döner, rakamlar baş döndürücü henüz yukarılara akıllıcasına ivmelenir." ifadelerini kullandı.
"Gurbetçi ve yabancının ev kabul etme iştahı sürüyor"
Helmann Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün de döviz kurundaki yükselişin ve fiyatlardaki artım beklentisinin hem yerel tıpkı zamanda yabancı satışlardaki fevk cepheli ivmeyi sürdürdüğünü söyledi.
Gurbetçilerin ve yabancıların Türkiye'den konut kazanma iştahlarının sürdüğünü dile getiren Özgün, "Özellikle Avrupa vatanlarında gurbetçilerimiz akıbet dönemdeki kırat artışları zımnında Türkiye'de yurt alımına yöneldiler. Sadece envestisman gayeli değil başlıca borda bordaya tahaffuz gayeli alıntı da yalan konusu. Yıl sonu düşüncesince 50 bin tam sayı aşacağımızı ve ahir senelerde istek edilen faziletli sayılara ulaşacağımızı düşünüyorum." diyerek konuştu.
Özgün, yabancılara satılan konutun averaj değerinin 196 bin dolara ulaştığını kaydederek, "Sadece nüsha namına değil ülkemize sağlanan döviz açısından da artım yaşıyoruz. Sektörümüz rastgele sabık gün henüz borda bordaya tomar ek değerle diyar ekonomisine işlev etmeye bitmeme edecek." açıklamasında bulundu.
"Tekrar faziletli artışları göreceğiz"
Bahaş Holding Üst Yöneticisi (CEO) Abdüssamet Bahadır, valüasyon sorunundaki problemin giderilmesiyle satış rakamlarında yeniden başlıca yükselişleri görmeye başlayacaklarını belirterek, bu üzere çalışmalarda sektörden ve sivil polis polis maşer kuruluşlarından dayanak ve fikir katılması icap ettiğini söyledi.
İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Çulhalık da yabancı yatırımcının emniyet istimal oranlarının baş döndürücü az bulunduğunu kaydederek, "Banka ve emniyet kuruluşları, yabancılara emniyet ödeme üzerine henüz elastiki olurlarsa satışlara başlıca halde yansır ve bize dirilik suyu olur." diyerek konuştu.
Golden Sign Kurucu Ortağı Gül Gül ise Türkiye'nin yabancıya konut satılmasında yıldızının akıbet senelerde parlamaya bitmeme ettiğini, sabık sene salgınla beraberce gerileyici satışların yeniden ivmelendiğini söyledi.
Gül, "10 ayda sabık senenin tamamını geride bırakmamız sektörümüz düşüncesince ehemmiyetli borda bordaya başarı. Türkiye'nin potansiyelinin baş döndürücü henüz faziletli olduğunu, lansman emek harcamaları ve yabancıya satıştaki bazısı problemleri çözerek bu rakamın baş döndürücü henüz yukarılara çıkabileceğini düşünüyoruz. Hem satış adetlerinin tıpkı zamanda elde edilmiş gelirin artmasıyla diyar ekonomisine baş döndürücü henüz faziletli ulama sağlanacaktır." değerlendirmesinde bulundu.