Sivas
Ahşap oyma ustası 42 yaşındaki Daştan, İhramcızade Kültür ve Sanat Merkezi'ndeki ıvır zıvır möble atölyesinde, türlü desen ve motifleri, iskarpela yardımıyla ağaca sabırla milimetre milimetre işliyor.
Çocuk yaşlardan bu yana ahşapla iç içe olan, Cumhuriyet Üniversitesi Sivas Meslek Yüksekokulu Desinatörlük Bölümünden yetkilendirilmiş Daştan, motif, desen, dizayn ve kâtiplik ilişkin almış bulunduğu terbiye yardımıyla ibdai asar ortaya koyuyor.
Daştan, AA muhabirine, kestirmece 20 senedir yürütme etmiş bulunduğu ve unutulmaya beniz tutmuş ahşap oyma sanatını doğacak kuşaklara aktarmaya çalıştığını söyledi.
Babasının ahşap ticareti yapması dolayısıyla bu işe yatkınlığının bebek yaşlara dayandığını tamlayan Daştan, "Ahşabın kokusuna, dokusuna bulunan yatkınlığımız çocukluğa dayanıyor. Üniversite yıllarında ortak vesileyle talebelik hayatımda başladığım ahşap sanatını, mektep bittikten sonraları meraklı şekilde yürütme etmeye başladım. O güneş bugündür bu işi yürütüyorum." dedi.
Daştan, el sanatları dizaynı ilişkin terbiye yaptığını aktararak, "Aslında ahşap hesabına ortak büro okumadım fakat ahşabın art planında, mutfağında bulunan çizim ve dizayn ilişkin terbiye aldım. Bizi ahşapta elleme kılan da bu he zaten. Yoksa ahşap oymayı işleyen aşırı isim var. Eğitimim, ahşaba uygulayacağım desenleri, nite tasarlanır, nite yapılır, nite çizilir ilişkin oldu. O sebepten dolayı beni ahşapta kalburüstü kılan da bu oldu." sanarak konuştu.
Endüstriyel makinelerin koyu halde yaşamın rastgele dalında kullanıldığını, kendisinin ise anadan görme metodlar kullandığını kail Daştan, şöyleki bitmeme etti:
"Geleneksel manada iskarpelalarımızı kullanarak bu işi yürütüyoruz. Bir sandığı 6 ayda bitirdim, makineyle mamul olsa ortak günde biraz kıta yapılacakken el oymasıyla, iğneyle kuyu kazarak 6 ayda öyle tamamlayabildim. Bizim işi de doğrusu manalı ve dobra kılan da elle yapılmaktadır olması. Benim düşüncesince ahşap ortak tutku, doğrusu tek nedamet duyduğum, bu işi niçin yapıyorum söylediğim an olmadı. Bilakis iş zorladıkça elan aşırı motive oluyorum. Hep bizi zecrî işler gelsin, onları yapayım istiyorum. Yani yapılamamış olanı yapmak, başarılamamış olanı muvaffak olmak beni elan bahtiyar ediyor, güdeleme sağlıyor."
"Eserlerimde Selçuklu, Osmanlı ve Türk motifleri kullanıyorum"
En aşırı övündüğü eserlerin camilere yapmış bulunduğu mihrap, minber ve bap süslemeleri bulunduğunu tamlayan Daştan, "Bu asar beni elan bahtiyar ediyor ve rastgele seferinde aradan seneler esbak olsa da onlara bakmak, görmek, onlara ilişmek bana elan gidiş veriyor." ifadelerini kullandı.
Daştan, eserlerinde genel manada Osmanlı ve Selçuklu motifleri kullandığını dile getirerek,"Yaşadığımız bölge, yaşadığımız coğrafya Selçuklu şehri bulunduğu düşüncesince çoğu kez Selçuklu ve Osmanlı ağırlıklı motifler kullanıyorum. Türk motiflerini koyu kullanıyorum. Selçuklu'nun bezemelerde, taşlarda ve gömüt taşlarında kullandığı motifler elan aşırı hoşuma gidiyor." dedi.
Mesleğin en iri problemininin şakirt bulamamak olduğuna aksan işleyen Daştan, şöyleki bitmeme etti:
"Kurslar düzenliyoruz ve yüzlerce isim eşya yaptırıyor. Kursa gelenlerin iri çoğunluğu dizge sahibi insanlarken maatteessüf işi olmayanlar sanat dallarına yönelmiyor. Bu sanatın unutulması ve doğacak kuşaklara aktarılması hesabına çirkin ortak durum. Kursa mevrut kişilerin hepsinin kolunda doğrusu kalburüstü bilekliği mevcut ve uğraşı şekilde geliyor. Gönül isterdi ki asıl manada bu işi öğrenip, bu işten atlatmak kazanıp, bu işi doğacak kuşaklara aktarma etmek hesabına savaşım sağlayan çoluk nesil buraları yeğleme etsin. O manada başağrısı oluyor, kursiyer çok, şakirt yok. "
Daştan, en iri hayalinin ise UNESCO "Dünya Kültür Miras Listesi"nde arazi düzlük Divriği Ulu Cami'nin gündüz batısı kapısındaki süslemeyi yüzdelik 50-70 oranında küçültüp ahşaba aktarma etmek bulunduğunu laflarına ekledi.