Kiev
Ukrayna'nın başkenti Kiev'de, Rusya yanlısı emektar Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in Avrupa Birliği (AB) Ortaklık Anlaşması'nı imzalamaması üstünde 21 Kasım 2013'te gıcırtı gösterileri başladı.
Yanukoviç'in çıkmaz gösterileri ve halkın tepkisi üstünde 22 Şubat'ta ülkeden kaçmasının peşi esna Batı yanlısı siyasetçiler yönetimi devraldı.
Yeni yönetimin iş başına gelmesi üstünde yarımadada konuşlu mevcut Rus üssünden çıkan askeri birlikler ülkenin muhtelif şehirlerinde görünür duruma geldi.
Ukrayna ile Rusya ortada Rus Karadeniz Filosunun konumuyla ilişik 28 Mayıs 1997 ve 21 Nisan 2010'da meydana getirilen anlaşmalara karşıt bulunmasına karşın Rus birlikleri yarımada üstünde akıntı ederek arsa değişikliği yaptı.
Rusya yanlıları, Kırım'ın Rusya'ya bağlanması düşüncesince 25 Şubat 2014'te Parlamentoya bası uygulamaya başladı. 400 yöresinde Rusya yanlısı, Kırım Parlamentosunu basarak Kırım'ın bağımsızlığını duyuru etmesi düşüncesince plebisit sonucu almasını istem etti.
Yarımadada askeri üniformalı, üzerlerinde tek bayrak ve ya remiz yok silahlı kişiler, 27 Şubat 2014'ten itibaren amme binalarında kontrolü ele almaya başladı.
"Yeşil adamlar" namına bilinen Rusya yanlısı milis güçleri, endamsız müddette hükümet binalarının birlikte Kırım Özerk Cumhuriyeti Parlamentosunu da ele geçirdi.
"Yeşil adamlar"ın gölgesinde referandum
Eli silahlı "yeşil adamların" gölgesinde 6 Mart 2014'te birleşen Kırım Özerk Cumhuriyeti Parlamentosu, Kırım'ın Rusya'ya bağlanması düşüncesince plebisit yapılması sonucu alındığını duyuru etti. Bu süreçten itibaren yeşil adamlar, Kırım Tatarlarına ve Ukraynalılara bası yaparak onları yarımadadan uzaklaştırmaya çalıştı.
Kırım Tatarları, Parlamentonun bu sonucuna erinç çıkıp boykot sonucu alsa da 16 Mart 2014'te yarımadada neymiş referanduma gidildi. Rusya yanlısı silahlı güçlerin kontrolündeki plebisit kararında Moskova'nın da beklediği kararın Kırım'ın Rusya'ya bağlanması anlamında çıkmış bulunduğu bildirildi.
Referanduma ilkin Birleşmiş Milletler (BM) edinmek kabilinden arsıulusal firmalar ve Türkiye engelleme sağlam aşırı iklim erinç çıktı ve referandumu çürük saydı.
Moskova yönetimi ise referandumu tanıdı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 21 Mart 2014'te Kremlin Sarayı'ndaki törende "Kırım ve Sivastopol'ün Rusya'ya bağlanması ve acemi federal yerler oluşturulmasını" öngören yasayı imzaladı. Böylece Rusya, Ukrayna'nın arazi bütünlüğünü tanımasına bağlı 1994'te imzaladığı Budapeşte Memorandumu'na karşıt bulunmasına karşın Kırım'ı gayrikanuni ilave etmiş oldu.
Yasa dışı ilhaktan sonraları Kırım Tatar Türklerine baskılar arttı. Kırım'ın Rusya yönetimine geçmesinden sonraları "26 Şubat olayları" nedeni öne sürülerek ilkin yöneticiler edinmek kabilinden Ukrayna yanlısı Kırım Tatar Türkleri bası dibine alındı, hakları ihlal edilmeye ve tutuklanmaya başladı.
Kırım Tatarlarının iradesini asimilasyon fail Kırım Tatar Milli Meclisi, aşırıcı teşkilat kapsamına fiş ve faaliyetleri yasaklandı.
Kırım'da 4 Eylül 2021'de de Rus düzenlilik güçleri, Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcısı Neriman Celal'in de aralarında bulunduğu 5 Kırım Tatar Türkü'nü gözaltına aldı ve akabinde Rus mahkemesi vakfedilmiş yargılanmalarına hükmetti.
İlhakın 8. senesinde Rusya’nın Ukrayna'ya saldırısı
Kırım Yarımadası'nın gayrikanuni ilhakının 8. senesinde Ukrayna'nın gayrı şehirleri de Rusya'nın saldırısı zımnında ayrımsız tehlikeyle erinç karşıya kaldı.
Rusya, 2021 sonlarında Ukrayna sınırında on binlerce er konuşlandırmaya başladı. ABD, Rusya'nın işgale hazırlandığını yinelerken Rusya bunu reddetti.
Batılı ülkeler, Rusya'yı yaptırımlar uygulamakla yıldırma ederken Moskova yönetimi, Donbas'taki ayrılıkçı neymiş yönetimleri tanıdı ve 24 Şubat'ta Ukrayna topraklarına hücum başlattı.
Bir taraftan dü tarafın heyetleri ortada savaşın 5. gününde başlamış olan müzakerat sürse de Rusya'nın, Ukrayna'ya doğudan, kuzeyden ve güneyden saldırısı 21 gündür bitmeme ediyor.
Rusya Savunma Bakanlığı, 2 Mart'ta Rus ordusunun Ukrayna'nın Herson şehrini ele geçirdiğini açıkladı.
Yerel basında, "Rusya'nın, Rus ordusunun girmiş bulunduğu Herson'da neymiş 'Herson Halk Cumhuriyeti'nin kurulması düşüncesince gerçek olmayan birlikte plebisit düzenlemeyi planladığına" bağlı istihbarat çıktı.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Ukrayna'nın Herson alanında "sahte referandum" planlaması yerinde Rusya'ya kaba yaptırımlar getirilmesini istedi.
Rus birliklerince ele geçirilen Herson kentinde binlerce insan Ukrayna bayraklarıyla sokağa çıktı ve Rusya karşıtı gösteriler düzenledi.