İzmir
Her sene mayısta Akdeniz açıklarına revan Türk balıkçıları, Uluslararası Atlantik Orkinoslarını Koruma Komisyonu (ICCAT) çeşidinden Türkiye'ye sunulan kota kapsamında avladıkları balıkları, ağların süresince sürükleyerek Ege Denizi'ndeki çiftliklere getiriyor.
Her güneş sardalya, kolyoz ve uskumruyla sönümsüz balıklar, ara ayıyla baş başa Ege kıyılarına yanaşan Japon üretimlik gemilerine yükleniyor.
Gemi süresince endam ve işlemeden geçirilen balıklar, şoklanarak suşi ve saşimi imalatında kullanılmak az daha Japonya'ya akıllıcasına yola çıkarılıyor.
Balıkların yakalanmasından toplanmasına denli bulunan süreçte ise en iri çalışma verenler ortada dalgıçlar bulunuyor.
Dalgıçlar, ağırlığı 350-400 kilograma denli vasıl dev orkinoslarla bire ortak kafeste saatler geçiriyor. Kafes bakımı, kontrolü kabil işleri tay tay arabası dalgıçlar, güneş süresince kısaca 35 mt. derinliğe inip çıkıyor.
Kılıç Deniz Ürünleri şirketinin Karaburun ilçesi açıklarındaki orkinos çiftliğinin müdürü Hasan Yılmaz, AA muhabirine, orkinos yetiştiriciliğinin çetince ortak iş olduğunu, denizin ortasında olmaları dolayısıyla güçlü iklim ve bahir şartlarına hakkında da savaşım verdiklerini aktardı.
Yılmaz, "Fırtınası, yağmuru akıntısı var. Bu işi sevmeyen yapamaz. Bu iş dil işi. Denizle uğraşmak, balıkla savaşım etmek ortak aşk işi. Biz de bu işe içten bağlıyız." ifadelerini kullandı.
Yıllık sayı farkı 80 milyon dolar döviz girdisi
AA muhabirinin Ege İhracatçı Birlikleri verilerinden derlediği bilgiye göre, değme sene sayı farkı 80 milyon dolar döviz getirisi sağlanan orkinosta 2020'de kaydedilen sağlık ise 76 milyon 504 bin dolar oldu.
Bu senenin 11 ayında ise üretimlik gemilerinin geç gelmesi dolayısıyla 11 maaş ihracat, 22 milyon 360 bin dolar yerine gerçekleşti.
İhracatın, kafeslerde gözleyen balıkların satışıyla ara ve hanuman aylarında sabık sezonun paylarını yakalaması bekleniyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, orkinosta piyasa problemi olmadığını belirterek, "Geleneksel pazarımız Japonya fakat akıbet biraz senedir Güney Kore’den de özen var. Bu ülkeye ihracatın 10 milyon doları aşacağını düş ediyoruz. Koreliler de bizim denizlerimizde yetişen orkinosları baş döndürücü sevdi. Pazar payımızın artmasını bekliyoruz." dedi.
Orkinosların, Japonya'dan mevrut üretimlik gemilerine yüklenmesine başlandığını özetleyen Kızıltan şunları kaydetti:
"Ama bu ihracata aksi yansımayacak. İlk yerine Malta, İtalya, İspanya’ya uğradılar. Sonrasında Türkiye'ye geldiler. Geçen yıla layıkıyla yaşanmış bulunan azalma aralıkta toparlanacak. Çok ağırbaşlı ortak istem mevcut fakat orkinostaki kota da belli. Bu sebepten dolayı mevrut taleple kilo başına değerimiz de artıyor. Salgın da bahis konusu devletlerde orkinos tüketimini artırmaktadır bunun da artı tesirini yaşıyoruz."