Ankara
Lütfiye Beyza Çelik ile Feryal Çanga, işitmeyen anne babalarıyla yazışma kurabilmek düşüncesince çocukken öğrendikleri işaret dili ile haber bültenlerini sema engelliler düşüncesince çevirme ediyor.
Anadolu Ajansında (AA) Türk işaret dili tercümanı bulunan Çelik ve Çanga, işaret dilini öğrenme süreçlerini ve bu mesleği seçilmiş nedenlerini AA muhabirine anlattı.
Çelik, işitmeyen asal ve babanın evladı bulunduğu düşüncesince Türk işaret dilinin asal dili kabil bulunduğunu belirterek, "Türkçeden evvel Türk işaret dilini öğreniyoruz zira kelimesiz ortak dünyanın içre doğuyoruz. Bu gidiş hayatımızı da aşırı etkiliyor." dedi.
Çocukken anne babası ile yazışma kurarken nice maslahat yaşadığını özetleyen Çelik, "Bizler alışılagelen bebek ve bebeklere uyarınca az buçuk elan güç ortak yaşama başlıyoruz. Çocukken asal ve babanız size söyleyeceği kelimeyi işaret dili ile gösterecek ancak o kelimeleri anlayabilmeniz düşüncesince evvel makul ortak hoşnutluk ulaşmanız gerekiyor. Onun düşüncesince bizim kabil asal ve babası sağır bulunan bireylerin beraberinde gerçekli işiten, mütekellim ortak büyüğün olması gerekiyor. Bu isim anneanne, babaanne, ağababa olabilir. Konuşan kişinin, çocuğa asal ve babanın sağır bulunduğunu anlatması gerekiyor. Çocuk elan sonradan o büyüğün verdiği destekle bu yaşama alışmaya başlıyor." sanarak konuştu
Çelik, bu sürecin bebek düşüncesince oluşturduğu zorluğa dikkati çekerek, "Bu süreçte çocukta bellek karışıklığı oluyor. Çünkü ortak tarafta anneanne, ağababa konuşabiliyor ancak öbür tarafta asal ve ağababa konuşamıyor. Ben kendimden biliyorum, ya konuşmuyorsunuz ya rastgele daim işaret dili konuşuyorsunuz veya konuşup işaret dilini kullanmıyorsunuz." ifadesini kullandı.
Bu süreçte eğitimin önemine işaret fail Çelik, "Türk işaret dilinin küçüklere öğretilmesine müteveccih ortak büyüklenme bulunmadığı düşüncesince genel anlamda familya içre giderek öğreniliyor. Bir çocuğun kendini anlatım etmeye başladığı yaşlarda hepimiz de en azından esas gereksinimlerimizi işaretlerle asal ve babamıza söylemeye çalışıyoruz." dedi.
"İşaret dilinin önemi sonuç yıllarda elan aşırı anlaşıldı"
Çelik, işaret dilinin sonuç yıllarda yaygınlaşmaya başladığını belirterek şöyleki bitmeme etti:
"İnsanlar ister devre içi ister örgün eğitimlerle işaret dili öğrenebiliyor. Türk işaret dili aynı ortak ecnebi dil gibi, öğrenmesi meşakkatli, himmet talip ve derinlemesine ortak süreç. Bizler elbette ki az buçuk elan avantajlıyız, bu dili bellemek talip öbür şahıslara göre. Çünkü yaşantımızda bulunduğu düşüncesince tığ onlara uyarınca aşırı ortak tomar kılgı yapıyoruz. Son yıllarda Türk işaret dili aşırı revaçta. Artık yaşamın rastgele yerinde, kurumlarda, televizyonlarda, ajansta işaret diline rastlayabiliyoruz. Her süreçte işaret diline gerekseme oluyor. Bu konudaki farkındalık sonuç yıllarda arttığı düşüncesince işaret dilinin rastgele bölgede olması gerektiği sonuç yıllarda elan aşırı anlaşıldı."
Çelik, Türk işaret dili eğitimlerinin anaokulundan itibaren verilmesinin müfit olacağını planladığı söyleyerek, "Bazı anaokullarında terbiye bilimi bilimi veriliyor ancak mükemmel anlamıyla ortak ayrıntılar yapılmış değil. Anaokulundan, ilkokuldan itibaren küçüklere en azından selektif öğüt kendisine verilirse farkındalık veya ortak dil öğrenme açısından müfit olabilir. Kurumlarda da işaret dili eğitimleri yaygınlaştırılabilir." değerlendirmesinde bulundu.
"Anne ve babamın dünyasına ilişmek düşüncesince bu mesleği seçtim"
Feryal Çanga da anası ve babası işitmediği düşüncesince işaret dili tercümanı olmayı seçtiğini belirterek, "Anne ve babamın dünyasına ilişmek düşüncesince bu mesleği seçtim. Çünkü onların beraberinde olacak, onlara kere gösterecek birilerinin olması gerekiyordu. Ben kendimi annemin ve babamın namına koyduğumda onların nice mevzuda fire kaldığını gördüm ve nice aşama atmaya başladım." sanarak konuştu.
Haber bültenlerinin ve öbür programların işaret diliyle çevirme edilmesinin işitmeyenler düşüncesince önemini vurgulayan Çanga, "Haberlerde ekranın madun tarafında tercüman arkadaşlarımız bulunuyor. Onların çevirilerinden aşırı memnunlar. Çünkü gelişmeleri rastgele gündüz strateji edebiliyorlar. Biz sağırların dünyasına ilişmek düşüncesince buradayız ve rastgele devir onların beraberinde olmaya bitmeme edeceğiz." dedi.
Çanga, sağırların gittikleri yerlerde çıkarlarını anlatmada meşakkat yaşadığına dikkati çekerek kurumlarda işaret dili tercümanı bulunmasının öneminin altını çizdi.