Brüksel
Avrupa Birliği (AB) yetkilileri, göçmenlerin Belarus'a gidişini engel peyda etmek amacıyla onlarca ülkeyle değinme kurmaya hazırlanıyor.
AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Margaritis Schinas'ın bu kapsamda birtakım devletleri görüşme etmesi bekleniyor. AB yetkilileri, Schinas'ın ne devletleri ne devir görüşme edeceği dair çalışmaların sürdüğünü bildirdi.
Belarus yönetimini "göçmenleri giymek ve AB sınırlarına gitmeye motivasyon etmekle" suçlayan Birlik yönetimi, ortak yandan da Belarus'a akıbet çağda ne ülkelerden ne çoğunlukla uçuşlar düzenlendiğini strateji ediyor.
AB Komisyonu sözcülerinden Peter Stano, "Uçuşların sıklıklarına, pervaz rotalarına, Belarus'a ne denli uçağın gittiğine, ne kadarının arka döndüğüne, uçuşların doluluk oranına bakıyoruz." dedi.
Stano, Belarus'a hava yolu seyahatlerinin nerelerden yapıldığını sıralarken Irak, Suriye, Fas, İran, Katar, Güney Afrika, Hindistan, Sri Lanka, Venezuela, Rusya, Azerbaycan, Tunus, Cezayir, Libya ve Yemen kabilinden devletleri saydı.
AB Sözcüsü Stano, göçmenlerin Belarus'a vardıktan sonradan Belarus yönetimi çeşidinden Birlik sınırlarına akıllıca itildiklerini ve gayrikanuni halde Polonya, Letonya ve Litvanya'ya girmeye zorlandıklarını söyledi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de evvel tün icra ettiği açıklamada, AB üyesi ülkelerden Belaruslu yetkililere müteveccih esnetilmiş müeyyide rejimini onaylaması çağrısında bulunmuştu.
Von der Leyen, "AB, başta karaca listeye kabul etme yolu da engelleme peyda etmek kıl payı insanoğlu kaçakçılığında çalışan bulunan üçüncü iklim hava yolu şirketlerine ne müeyyide uygulanacağını da inceleyecek." ifadesini kullanmıştı.
Belarus'tan AB ülkelerine 8 bine andıran göçmen girdi
AB kaynaklarının verdiği bilgiye göre, 2021'de Belarus'a yandaki AB ülkelerine Belarus'tan mecmu 7 bin 935 erkek geldi. Bu sayı, sabık sene 150 olmuştu.
AB ülkelerine bu sene mevrut 8 bine andıran göçmenin 4 bin 216'sı Litvanya'ya, 3 bin 305'i Polonya'ya, 414'ü ise Letonya'ya girdi. Bu insanların çoğunun Iraklı yer aldığı belirtiliyor.
AB yönetimi, Belarus ortamında şu anda üçüncü ülkelerden mevrut ne denli göçmen olduğuna müteveccih ortak adet tabir etmiyor. Bazı duyum bilgilerine erbap olduklarını tamlayan fakat gene de adet vermekten mümteni AB yetkilileri, hoppadak şu anda Belarus-Polonya sınırında 2 bin denli göçmenin bulunmuş yer aldığı bilgisini paylaştı.
Irak'tan Belarus'a uçuşlar durmuştu
Irak hükümeti, AB ile görüşmelerden sonradan ağustosta Belarus'a uçuşları arızi namına durdurmuştu.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, ilkgüz başlangıcında Bağdat'ı görüşme ederek Irak'tan Belarus'a arızi namına durdurulan uçuşların mihman halde sonlandırılması düşüncesince Irak hükümetinden talepte bulunmuştu.
AB Komisyonunun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson da ilk teşrin başındaki açıklamasında, Irak hükümetini inandırma ederek Irak'tan Belarus'a gidişleri durdurduktan sonradan bu el da Afrika'daki eşme ülkelerle bire ortak amaçla görüşmeler yaptıklarını açıklamıştı.
AB, üçüncü devletlerde "farkındalık" fotoğraflamak istiyor
Belarus yönetimini "göçmenleri politik amaçları yoluna taşıt namına kullanmakla" suçlayan AB, göçmenlerin Belarus çeşidinden AB'ye dirlik giymek düşüncesince tuzağa düşürüldüğünü ve bu insanların hayatlarının tehlikeye atıldığını savunuyor.
AB, bu çerçevede özelikle eşme devletlerde "farkındalık" yaratarak göçmenlerin Belarus'a, ordan da AB sınırlarına gitmesini engellemeyi hedefliyor.
AB yetkilileri, göçmenlerin Belarus'a ve AB sınırlarına geldiklerinde "başlarına neler gelebileceği" ilişkin hem eşme devletlerin yetkililerini bununla beraber Belarus'a gitme niyetinde olanları "bilgilendirmeyi" planlıyor.
Sınırdaki göçmen krizi
Avrupa ülkelerine görmek talip aşırı sayıda düzensiz göçmenin Belarus üstünden AB üyesi Polonya'ya devredilmek istemesi, Belarus ile Polonya sınırında tansiyonu yükseltmişti.
Çoğu Irak menşeli yer aldığı belirtilen, aralarında avrat ve evlatların da bulunmuş yer aldığı binlerce düzensiz göçmen, Belarus'tan Polonya'ya dönüşmek kıl payı hudut noktasına akıllıca ilerlemeye başlamıştı.
Göçmenlerin ortak bölümü tek müdahaleye sunulan kalmadan Belarus hudut noktasını geçmiş, ortak bölümü da hudut boylarındaki ormanlık bölgeye akıllıca ilerlemişti. Düzensiz göçmenlerin Belarus-Polonya sınırındaki bekleyişi sürüyor.
Polonya, Belarus’u düzensiz göç akınına müsaade vermekle, Belarus ise Polonya’yı sınırda göçmenlere orantısız kuvvet kullanarak karışma etmekle suçluyor.
AB-Belarus gerilimi
AB ile Belarus arasındaki yüklülük Ağustos 2020'de Belarus'ta planlı ve Aleksandr Lukaşenko'nun kazanılmış yer aldığı açıklayan cumhurbaşkanlığı seçiminin peşi sıra tırmanmıştı. AB, Belarus'ta seçime alavere dalavere karıştırıldığı nedeni öne sürülerek intihap sonucunu tanımadığını açıkladı.
AB, seçimlere alavere dalavere karıştırıldığı öne sürülen nedeni haricinde Belarus'ta muhalefete bası uygulandığını belirterek bu ülkeye yaptırımlar uyguluyor. Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun da engelleme yer aldığı yaptırımlar, gezi kısıtlaması ve varlıkların dondurulması kabilinden uygulamaları içeriyor.
AB devletleri başkaca 23 Mayıs'ta Atina-Vilnius seferini fail Ryanair geçici uçağının bomba suç duyurusu ilişkin Belarus’un başkenti Minsk'e indirilmesi ve uçaktaki Belarus yurttaşı aykırı Roman Protaseviç'in gözaltına katılması dolayısıyla Belarus hava yolu şirketlerine AB hava alanını kapattı.
AB, Belarus yönetimini Irak kabilinden ülkelerden göçmenleri getirerek AB devletleri Polonya, Litvanya ve Letonya sınırlarına göndermek, "düzensiz toprak kayması taşıt namına giymek ve Birlik'i bu yolla istikrarsızlaştırmaya çalışmakla" suçluyor.